Amerikan Washington Post gazetesinden David Ignatius’a konuşan ABD’li yetkililer, 10’uncu ayına giren Gazze savaşında “ateşkes ve rehine takası anlaşmasının yakın olduğunu” söyledi. Tarafların çerçevesi üzerinde mutabık kaldığı anlaşmaya göre, Hamas ve İsrail, “savaş sonrası Gazze’nin yönetiminde yer almamakta” anlaştı.
ÜÇÜNCÜ BİR TARAF
Haftalardır süren müzakerelerde İsrail tarafı güvenliği gerekçe göstererek savaş sonrası Gazze’de kontrolün kendisinde kalmasını talep ediyordu. Hamas ise Gazze’nin geleceğine Filistinlilerin karar vermesi gerektiği yönünde açıklamalarda bulunmuştu. Ignatius’a bilgi veren ABD’li kaynaklar, son toplantılarda Hamas ve İsrail’in taleplerinden vazgeçerek “Gazze’de güvenliği üçüncü bir tarafın sağlaması konusunda mutabık kaldıklarını” belirtti.
2.500 KİŞİLİK GÜÇ
Buna göre, üç aşamalı ateşkes planının ikinci aşamasına geçilip “kalıcı barış” görüşmeleri başladığında Gazze’de güvenlik geçici yönetime verilecek. Bu yönetim, ABD’nin eğittiği, Arap ülkeleri tarafından desteklenen, İsrail tarafından denetlenmiş, Ramallah’taki Filistin Yönetimi’ne bağlı 2.500 güvenlik gücünden oluşacak. ABD’li yetkililere göre Hamas tarafı arabulucu ülkelere “yetkilerini geçici yönetime devretmeye hazır olduğunu” bildirdi. Böylece Gazze’de güvenliğin de tesis edilmesiyle, bölgenin “çok yıllık yeniden yapılanma planı” için müzakereler başlayacak. Öte yandan ABD’li yetkililer anlaşmanın yakın olduğunu söylese de Hamas tarafından dün yapılan açıklamada da, şu ana kadar arabuluculardan, ateşkes ve esir takasıyla ilgili yürütülen müzakerelerde bir gelişme olduğu yönünde bildirim alınmadığı duyuruldu.
ATEŞKESİN AŞAMALARI
Müzakereler sürerken arabulucular, görüşülen planın ABD Başkanı Joe Biden’ın sunduğu öneri olduğunu belirtiyor. BM Güvenlik Konseyi’nde de kabul edilen plan, her biri yaklaşık 6 hafta sürmesi beklenen üç ana aşamadan oluşuyor.
– 1’inci Aşama: Hamas kadın, 50 yaş üstü erkek ve yaralılar dahil olmak üzere 33 İsrailli rehineyi serbest bırakacak. İsrail yüzlerce Filistinli mahkumu salıverecek. İsrail askerleri yoğun nüfuslu bölgelerden Gazze’nin doğu sınırına doğru çekilecek. Bölgeye insani yardım girecek, hastaneler onarılacak ve enkaz temizleme başlayacak.
– 2’nci Aşama: Hamas kalan rehineleri de serbest bırakacak. Kalıcı ateşkes ve Gazze’de yönetimin kimde olacağı görüşülecek. İsrail ordusu bölgeden tamamen çekilecek.
– 3’üncü Aşama: Gazze’nin yıllar sürmesi beklenen yeniden inşası için görüşmeler başlayacak. Bu aşamada, ölen rehineler de İsrail’e iade edilecek. 2 aydır ara vermişti
ABD’DEN İSRAİL’E AĞIR BOMBA SEVKİYATINA DEVAM
-ABD hükümeti, iki aydır bir tonluk bombalarla birlikte sevkiyatını durdurduğu 227 kilogramlık bombaları, İsrail’e tekrar göndermeye başladı. İsmini vermek istemeyen bir yetkili, söz konusu bombaların “nakliye sürecinde” olduğunu ve önümüzdeki haftalarda İsrail’e ulaşmasının beklendiğini kaydetti. ABD’de Biden yönetimi, mayıs ayında İsrail’in, nüfusun yoğun olduğu Refah kentine saldırı düzenleyeceğini açıklaması üzerine, sivil kayıpları engellemek için bir tonluk ve 227 kilogramlık bombalardan oluşan sevkiyatı durdurduğunu açıklamıştı. İsrail Savunma Bakanı Gallant da Washington’daki görüşmelerinde tedariğin devam etmesini talep etmişti.
SÜREKLİ SİLAH AKIŞI
Reuters haber ajansının aktardığına göre, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısını Ekim ayında başlatmasından Haziran ayı sonuna kadar ABD, en az 14 bin adet MK-84 bombası, 6.500 kiloluk bomba, 3 bin adet Hellfire hassas güdümlü havadan füze, bin adet sığınak delici bomba, 2.600 adet havadan atılan küçük çaplı bomba ve diğer mühimmatları bölgeye transfer etti. Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre, savaşta hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 38 bini aşarken, savaş bölgenin kıyı şeridini harabeye çevirdi. Gazze halkı kıtlıkla birlikte salgın hastalıklarla yaşamaya çalışıyor.
SANCHEZ’DEN ÇİFTE STANDART UYARISI
-İsrail’in Gazze Şeridi’nde aylardır sürdürdüğü savaş suçlarına yüksek perdeden itiraz eden isimlerin başında gelen İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, tepkisini ABD’nin başkenti Washignton’da düzenlenen NATO Liderler Zirvesi’nde de sürdürdü. İspanyol medyasına göre NATO Atlantik Konseyi Devlet ve Hükümet Başkanları Oturumu’na katılan Sanchez, “Ukrayna’ya desteğimizi zayıflatacak çifte standart uygulamakla suçlanamayız. Tam tersine Rusya’nın Ukrayna’daki işgaline karşı takınılan birlik ve tutarlığın aynısını Gazze için de talep ediyoruz” dedi.
FİLİSTİN’İ TANIMIŞTI
“Vatandaşlarımızın tutarlı bir siyasi duruşa sahip olduğumuzu, çifte standartların olmadığını anlamaları önemlidir” diyen İspanyol lider, “Uluslararası hukuku savunduğumuz için Ukrayna’yı desteklediğimizi söylüyorsak, aynısını Gazze’de de yapmalıyız. Ukrayna’da uluslararası hukuka saygı gösterilmesini talep ediyorsak, Gazze’de de buna saygı gösterilmesini talep etmeliyiz” diye konuştu. İspanya son olarak Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’e karşı “soykırım” suçlamasıyla açtığı davaya müdahil olmuş, öncesinde de Filistin devletini tanıyarak İsrail’e silah taşıdığı belirtilen bir geminin ikmal yapmak için İspanyol limanlarında durmasına izin vermemişti.
